Μονή της Παναγίας Βλαχέρνας

Στο χωριό Κάτω Παναγιά, κοντά στην Κυλλήνη, σε μια πανέμορφη κοιλάδα με τις αιωνόβιες ελιές, βρίσκεται η ιστορική Μονή του Γενεσίου της Θεοτόκου, που ονομάστηκε Μονή της Παναγίας Βλαχέρνας, σε ανάμνηση του ξακουστής ομώνυμης μονής της Κωνσταντινούπολης.

Η ίδρυσή της τοποθετείται στα τέλη του 12 ου ή στις αρχές του 13 ου αιώνα, αλλά η οικοδόμησή της φαίνεται ότι ολοκληρώθηκε από τους Φράγκους, που κατέλαβαν την περιοχή το 1205. Παρέμεινε στην κατοχή των Λατίνων μοναχών του Τάγματος των Φρεμενούρων κατά τον 15 ο και τον 16 ο αιώνα, και πέρασε πάλι στα χέρια των Ορθοδόξων τον 17 ο αιώνα, οπότε έγινε σταυροπηγιακή.

Κατά την Τουρκοκρατία και την Επανάσταση του 1821 υπέστη πολλές καταστροφές, με αποκορύφωμα την πυρπόλησή της από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ, το 1826, γεγονός που οδήγησε στην προσωρινή εγκατάλειψή της. Λειτούργησε και πάλι ως γυναικεία μονή και από το 1978 μέχρι σήμερα είναι γυναικείος οίκος ευγηρίας.

Το καθολικό, που δεσπόζει στο κέντρο της αυλής του μοναστηριακού συγκροτήματος, θεωρείται από τα ομορφότερα δείγματα αρμονικού συγκερασμού της ανατολικής και δυτικής εκκλησιαστικής τέχνης. Πρόκειται για μια μεγάλη τρίκλιτη βασιλική- από ξύλινη στέγη- με νάρθηκα και εξωνάρθηκα, κτισμένη με κοκκινωπό πωρόλιθο, με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα τοιχοποιίας, με διπλές πλίνθους γύρω από κάθε λίθο.

Στους τοίχους της έχουν ενσωματωθεί λίθοι και ανάγλυφα από ένα παλαιοχριστιανικό κτίσμα που υπήρχε στην περιοχή. Το ανατολικό τμήμα του ναού θεωρείται παλαιότερο, του τέλους του 12 ου ή των αρχών του 13 ου αιώνα, ενώ το δυτικό, με τον νάρθηκα και τον εξωνάρθηκα ανασχηματίστηκε από τους Φράγκους κατακτητές σύμφωνα με τα δυτικά αρχαιολογικά πρότυπα. Στους ίδιους οφείλεται και ο εντοιχισμός του ιδιόμορφου ηλιακού ρολογιού από λευκό μάρμαρο στον εξωνάρθηκα. Το εσωτερικό του ναού έχει αγιογραφηθεί με θαυμάσια έργα των μέσων του 18 ου αιώνα.

Η μονή διαθέτει μεγάλη βιβλιοθήκη με κειμήλια και λείψανα αγίων και στους χώρους της σώζονται τάφοι Φράγκων αρχόντων. Ο πανηγυρικός εορτασμός της είναι στις 8 Σεπτεμβρίου.

info

  • Ημερομηνία: τέλη 12 ου – αρχές 13 ου αιώνα
  • Περίοδος: Βυζαντινή
  • Γιορτάζει: 8 Σεπτεμβρίου